Pierwsze działania antyinflacyjne rządu, dziś określane jako Tarcza Antyinflacyjna 1.0, były przeprowadzone już w grudniu 2021. Obejmowały takie rozwiązania, jak wprowadzenie dodatku osłonowego, obniżenie stawek VAT na wybrane artykuły i akcyzy na paliwo. Nowa Tarcza Antyinflacyjna 2.0 w 2022 r. kontynuuje tę linię programową, nieco ją modyfikując. Co znajdziemy w obecnych propozycjach walki z inflacją?
W grudniu inflacja wynosiła 8,6%. Zdaniem wielu niezależnych centrów ekonomicznych w 2022 roku można spodziewać się już dwucyfrowej inflacji. Odpowiedzią polskiego rządu na problem coraz bardziej zacieśniającej się spirali płacowo-cenowej jest stworzenie modyfikacji wcześniej zaproponowanych rozwiązań, choć większość z nich się powtarza. Tarcza Antyinflacyjna 2.0, bo tak nazywa się pakiet zmian gospodarczych, które według deklaracji mają zmniejszyć poziom inflacji, obejmuje szereg obniżek podatkowych i nie tylko.
Do najważniejszych punktów rozwiązania należy zaliczyć zmiany w wysokości podatku VAT:
Zapowiedziany jeszcze w 2021 roku dodatek osłonowy jest kolejną aktualną formą wsparcia w związku z wysokim poziomem inflacji. Dodatek osłonowy ma wyrównywać w kieszeni podatnika różnicę w wysokości cen powodowaną inflacją. Nie przysługuje on każdemu – dystrybuowany jest dla gospodarstw domowych w zależności od poziomu uzyskiwanych dochodów. Wyższe wsparcie (drugi wariant z poniższej listy) przewidywany jest dla osób, które korzystają z konwencjonalnego ogrzewania.
Dodatek osłonowy będzie wypłacalny przez gminę. Wnioski można składać w terminie od 31 stycznia do 31 października 2022 roku.
Według wyliczeń rządu koszt wprowadzenia tarczy antyinflacyjnej w obecnym kształcie będzie wynosić ok. 11,6 mld zł. Rozwiązania te kosztują polski budżet, ponieważ ograniczają wpływy do budżetu – przede wszystkim z tytułu podatku VAT i akcyzy.
Proponowane rozwiązania mają jednak charakter czasowy. Zgodnie z ustawą obniżki VAT na paliwa, na żywność, gaz, prąd i ciepło oraz na nawozy mają obowiązywać jedynie do 31 lipca. Biorąc pod uwagę wciąż pogarszające się czynniki inflacyjne, np. wysokie ceny surowców energetycznych i budowlanych na rynku międzynarodowym, możliwe jest, że proponowane zmiany nie zdołają obniżyć inflacji. Sukcesem może okazać się spowolnienie tempa jej wzrostu.
Pod znakiem zapytania stoi drugie półrocze 2022 roku, na które na ten moment nie ma zaplanowanych działań. Osobną kwestią jest również dalszy kształt polityki monetarnej Rady Polityki Pieniężnej (RPP) działającej przy Narodowym Banku Polskim (NBP). Z zapowiedzi medialnych wynika, że trzecie podwyższenie stóp procentowych nie była ostatnim. Według prezesa NBP, Adama Glapińskiego, należy spodziewać się kolejnych podwyżek stóp procentowych. Kształtowanie poziomu stóp to jedno z głównych narzędzi państwa służących do regulowania wysokości inflacji.
Fot. Sarah Elizabeth/unsplash.com