Obecnie coraz częściej dochodzi do naruszenia praw autorskich. Co może zrobić twórca, gdy przypadkowo znajdzie swoją pracę na czyimś blogu czy profilu społecznościowym? Z jakich środków prawnych może skorzystać?
Na szczęście istnieje wiele środków prawnych do obrony praw autorskich. Poniżej znajdziesz najważniejsze, z których może skorzystać twórca dzieła.
Jeśli przypadkowo znajdziesz swoją pracę bezprawnie wykorzystaną, na przykład na czyimś blogu czy profilu społecznościowym, to możesz żądać od takiej osoby zaniechania naruszeń. Autor ma bowiem prawo żądać od adresata powstrzymania się od działań ingerujących w monopol twórcy. W takim roszczeniu możesz wnosić choćby o zaprzestanie publikowania zdjęć, które naruszają twoje prawa autorskie.
Roszczenie o zaniechanie naruszeń jest z powództwa cywilnego. Jako twórca możesz wnieść o takie roszczenie w sytuacji, gdy:
Warto wiedzieć, iż twórca może wytoczyć z powództwa cywilnego roszczenie o zaniechanie naruszeń praw autorskich nawet w chwili, gdy sprawca naruszenia nie wie, iż łamie prawo.
Niestety w wielu przypadkach ten typ roszczenia jest niewystarczający, ponieważ twórcę spotkały już nieprzyjemne konsekwencje z powodu bezprawnego wykorzystania jego działa. Wtedy niezbędne jest roszczenie o usunięcie skutków naruszenia oraz odszkodowanie dla twórcy.
Jako twórca możesz domagać się natychmiastowego usunięcia skutków naruszenia praw autorskich. Tym samym masz prawo żądać od osoby naruszającej twoje prawa autorskie podjęcia wszelkich działań, które natychmiast usuną stan sprzeczny z prawem. Do takich działań zalicza się między innymi:
Niezależnie od dwóch pierwszych roszczeń twórca może żądać od osoby, która naruszyła prawa autorskie również odszkodowania pieniężnego.
W przypadku bezprawnego wykorzystania dzieła, twórca może domagać się „stosownego wynagrodzenia”, czyli takiego, które otrzymałby w momencie wyrażania swojej zgody na korzystanie z dzieła.
Odpowiedzialność osoby naruszającej twoje prawa autorskie jest niezależna od tego, czy do wykorzystania doszło w sposób świadomy, czy też nie. Osoba taka odpowiada za sam fakt naruszenia praw autorskich. Aby twórca mógł otrzymać z tego tytułu odszkodowanie, musi wykazać powstanie szkody w majątku.
Warto podkreślić, że polskie prawo dopuszcza możliwość kumulowania roszczeń za naruszenie praw autorskich. Tym samym twórca może zwrócić się do osoby wykorzystującej bezprawnie jego dzieło z roszczeniem o zaniechanie naruszeń oraz z roszczeniem odszkodowawczym.
Pamiętaj, że twoje dzieło jest twoją własnością i to ty decydujesz, kto i na jakich zasadach może z niego korzystać. Idealnym przykładem walki o prawa autorskie jest głośna sprzed kilku lat sprawa gdańskiej artystki, której prawa autorskie do logo zostały bezprawnie wykorzystane przez Instytut Wzornictwa Przemysłowego.
Niestety nie wszyscy wiedzą, iż naruszenie praw autorskich jest przestępstwem, dlatego wiele osób robi to nieświadomie. Jeśli dzieło twórcy (np. zdjęcie, tekst) zostało wykorzystane bez zgody, to autor może dochodzić swoich roszczeń z tego tytułu.
