Komu przysługuje Rodzinny Kapitał Opiekuńczy?

Polski Ład wprowadził nowe świadczenie dla rodzin z małymi dziećmi – Rodzinny Kapitał Opiekuńczy. Dodatkowe wsparcie ma pomóc rodzicom maluchów w wieku od 12. do 35. miesiąca życia zarówno w rodzinach biologicznych, jak i adopcyjnych. Kto i na jakich zasadach może ubiegać się o RKO w 2022 roku?

Czym jest RKO?

Rodzinny Kapitał Opiekuńczy to jeden z 10 kluczowych projektów rządowych w ramach Nowego Ładu. Obowiązuje od 1 stycznia 2022 roku i obejmuje rodziny wielodzietne, czyli w praktyce przysługuje na drugie i każde kolejne dziecko. Przy tym dotyczy tylko maluchów między 12. a 35. miesiącem życia, ponieważ w założeniu ma stanowić wsparcie w wychowaniu i zaspokajaniu potrzeb dzieci do lat 3. Rodzina może ubiegać się o świadczenie w wysokości nawet 12 tysięcy złotych na dziecko rozłożone na:

• wypłaty po 1 tys. zł miesięcznie przez rok,
• wypłaty po 500 zł miesięcznie przez dwa lata.

Beneficjenci RKO mogą samodzielne decydować, na co przeznaczyć otrzymane środki – na żłobek, prywatną nianię czy opiekę w domu.

Kto może skorzystać ze świadczenia?

Przede wszystkim o wsparcie z RKO może ubiegać się każda rodzina bez względu na dochody czy stan cywilny rodziców. To znaczy, że ze świadczenia mogą skorzystać:

• małżeństwa;
• pary w związkach nieformalnych;
• osoby w trakcie separacji;
• samotni rodzice;
• rodzice adopcyjni.

Świadczenie mogą otrzymać również osoby, które sprawują naprzemienną opiekę nad dzieckiem potwierdzoną orzeczeniem sądu. W tej sytuacji każdemu z rodziców może zostać przyznane wsparcie w wysokości połowy kwoty, do której są uprawnieni. W przypadku osób rozwiedzionych środki z RKO przysługują temu z rodziców, który mieszka z dzieckiem i je utrzymuje. 

Co więcej, o pomoc z RKO mogą starać się również cudzoziemcy z pozwoleniem na pobyt stały, którzy mieszkają z dziećmi w Polsce.

RKO nie przysługuje w sytuacji, gdy:

• osoba została pozbawiona praw rodzicielskich;
• dziecko wyrokiem sądu znajduje się pod opieką zastępczą;
• rodzic korzysta z podobnego wsparcia finansowego za granicą.

Jak się ubiegać o RKO?

Wnioski o przyznanie środków z Rodzinnego Kapitału Opiekuńczego należy składać do ZUS-u, który jest odpowiedzialny za ich rozpatrywanie i dokonywanie wypłat. Do urzędu należy złożyć formularz:

• RKO-R – w przypadku rodziców dziecka;
• RKO-O – w przypadku osób, które ubiegają się o przysposobienie dziecka w sądzie opiekuńczym.

Co ważne, wniosek można wypełnić i dostarczyć do ZUS-u tylko drogą elektroniczną, korzystając z portali Emp@tia MriPS i PUE ZUS lub z usług bankowości elektronicznej. Trzeba również pamiętać o konieczności dołączenia niezbędnych dokumentów, jak np. orzeczenie sądu w sprawie opieki nad dzieckiem. ZUS ma maksymalnie 2 miesiące na rozpatrzenie wniosku, a w przypadku braków formalnych lub błędów wnioskujący dostanie od 14 dni do 30 dni na ich poprawienie albo uzupełnienie.

Świadczenie jest wypłacane bezgotówkowo przelewem na wskazane przez beneficjenta konto bankowe w miesiącu, od którego przysługuje mu do niego prawo. To znaczy, że nie ma możliwości otrzymania środków w gotówce czy wyrównania za wcześniejsze miesiące.

Zdj. główne: micheile dot com/unsplash.com