Zastrzeżenie nazwy firmy – przebieg i korzyści

Uzyskanie prawa ochronnego na znak towarowy, w tym zastrzeżenie nazwy firmy, jest inwestycją w przyszłość i zabezpieczeniem się przed niechcianą i bezlitosną konkurencją. Warto wiedzieć, jaki znak można zgłosić do Urzędu Patentowego i jak wygląda procedura.

Znak towarowy

Nazwa firmy, czyli znak towarowy, to każde oznaczenie, umożliwiające odróżnienie towarów i/lub usług jednego przedsiębiorcy od towarów i/lub usług innego przedsiębiorcy oraz możliwe do przedstawienia w rejestrze znaków towarowych w sposób pozwalający na ustalenie jednoznacznego i dokładnego przedmiotu ochrony udzielonej na rynku.

Istnieją jednak kryteria, które należy spełnić, by zastrzec znak towarowy, a są one następujące:

• muszą nadawać się do odróżnienia towarów i/lub usług jednego przedsiębiorstwa od drugiego przedsiębiorstwa,
• muszą nadawać się do przedstawienia w rejestrze znaków towarowych.

Wyróżniamy kilka rodzajów znaków towarowych:znaki słowne, graficzne, słowno-graficzne, przestrzenne, pozycyjne, dźwiękowe; kolor; deseń; ruchome; multimedialne; hologramy itp.

Kiedy nie uzyskasz prawa ochronnego

Istnieją ponadto oznaczenia, które nie mogą zostać objęte ochroną. Należy bowiem pamiętać, że znak towarowy musi spełniać funkcję odróżniającą, tzn. musi on identyfikować dany produkt na rynku, w tym firmę. Wniosek przedsiębiorcy zostanie odrzucony, jeśli zaistniały przesłanki odmowy, tj. 

• zgłoszono do ochrony oznaczenia, które weszły do języka potocznego lub są zwyczajowo używane w uczciwych i utrwalonych praktykach handlowych,
• zgłoszono oznaczenie opisowe lub rodzajowe, które składają się wyłącznie z elementów, mogących służyć w obrocie do wskazania, w szczególności rodzaju towaru, jego pochodzenia, jakości, ilości, wartości, przeznaczenia, sposobu wytwarzania, składu, funkcji lub przydatności,
• zgłoszono znak towarowy, który może wprowadzać odbiorców w błąd, w szczególności co do charakteru, jakości lub pochodzenia geograficznego towaru.
• zgłoszono znak towarowy, który zawiera symbol Rzeczypospolitej Polskiej (godło, barwy, hymn), a zgłaszający nie przedstawił zgody właściwego organu państwa.

Szczegółowy wykaz znaków towarowych, na które Urząd Patentowy nie udzieli ochrony znajdziesz w art. 129¹ ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2021 r. poz. 324)

Prawo ochronne poza granicami RP

Zastrzeżenie nazwy firmy może mieć charakter terytorialny, tzn. ochrona znaku towarowego ma moc jedynie w granicach Rzeczypospolitej Polskiej. Można też rozszerzyć zasięg ochrony na inne państwa, korzystając z trzech systemów:

1. System krajowy – zgłoszenia dokonuje się we właściwym urzędzie w danym państwie. Często robi się to za pośrednictwem pełnomocnika.
2. System regionalny- znak towarowy uzyskuje ochronę na terytorium państw członkowskich danego systemu. Urzędy, do których należy kierować wniosek o udzielenie prawa ochronnego to: Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO) w Alicante, Urząd Znaków Towarowych Beneluksu (BTO), Afrykańska Organizacja Własności Przemysłowej (ARIPO).
3. System międzynarodowy (system madrycki) – zgłoszenia dokonuje się w Biurze Międzynarodowym Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO) w Genewie za pośrednictwem Urzędu Patentowego RP. Udzielenie prawa ochronnego na znak towarowy jest możliwe w państwach, które są stronami Porozumienia Madryckiego o międzynarodowej rejestracji znaków towarowych.

Procedura

Aby zastrzec nazwę firmy, złóż odpowiednie podanie, dostępne na stronie internetowej Urzędu Patentowego RP oraz dołącz właściwą dokumentację. Wniosek zostanie zbadany pod kątem formalno-prawnym i ujawniony w bazie znaków towarowych nie później niż 2 miesiące od daty zgłoszenia. Następnie Urząd sprawdza, czy nie istnieją przesłanki odmowy udzielenia prawa ochronnego, a jeśli nie stwierdzono żadnych przeszkód uniemożliwiających rejestrację, informacja o zgłoszeniu znaku towarowego zostanie opublikowana w Biuletynie Urzędu Patentowego RP. Prawa ochronnego udziela się na 10 lat z możliwością przedłużenia po uiszczeniu stosownej opłaty.

Po co zastrzegać nazwę firmy?

Najważniejsza zaleta jest taka, że zarejestrowany znak towarowy jest chroniony prawem. Oznacza to, że jego właściciel lub właściciele uzyskują ochronę prawną na towary i usługi sygnowane tym znakiem, a znak towarowy ma charakter monopolu, tzn. przysługuje tylko jego właścicielowi lub właścicielom, dzięki czemu wzrośnie prestiż i renoma przedsiębiorstwa. Kolejnym plusem jest ochrona przed konkurencją, a w szczególności, kiedy firma i jej nazwa będzie znana. Zabezpieczysz dzięki temu znak towarowy, bowiem jeśli nie będzie on chroniony, inna osoba może z niego korzystać.

Fot. Scott Graham; źródło: unsplash.com