Inflacja w Polsce wciąż rośnie – jakie są przyczyny i skutki?

Ceny w Polsce w ostatnim czasie szybują bardzo szybko do góry. To wzbudza niezadowolenie konsumentów. Czym jest inflacja? Jaki ma wpływ na ceny w Polsce?

Czym jest inflacja?

Powszechny i szybki wzrost cen jest spowodowany inflacją, czyli spadkiem wartości pieniądza. Tym samym z roku na rok można zakupić mniej dóbr lub usług za tą samą kwotę pieniędzy. Przeciwieństwem jest deflacja, czyli spadek ceny dóbr i usług.

Do obliczenia wysokości inflacji przyjmuje się cenę tzw. koszyka konsumpcyjnego, czyli dóbr zużywanych przez gospodarstwa domowe w ciągu roku. Dzięki podsumowaniu ich uśrednionych cen można obliczyć, w jaki sposób kształtuje się wysokość inflacji wraz z upływem czasu.

Jakie są przyczyny inflacji?

Na wysokość inflacji ma wpływ polityka monetarna, budżet państwa oraz stan gospodarki w kraju. Jeśli bank centralny zwiększa ilość pieniędzy w obiegu, to wzrasta ryzyko inflacji. Drugim ważnym elementem inflacji jest popyt konsumentów. Im jest on większy (obywatele chętniej wydają pieniądze) tym ceny rosną.

NBP dąży do utrzymania inflacji na stałym poziomie (wysokość 2,5% +/- 1 punkt procentowy). RPP poprzez podniesienie stóp procentowych może ograniczyć popyt na kredyty.

Jakie są skutki wysokiej inflacji?

Inflacja jest stałym zjawiskiem w każdej gospodarce, lecz jej wahania mogą być bardzo dotkliwe dla przedsiębiorców oraz każdego obywatela. Najważniejszymi skutkami wysokiej inflacji są:

• wzrost cen towarów i usług;
• utrudnione prowadzenie firmy – dotyka to zwłaszcza małych i mikroprzedsiębiorców, którzy mają problem z wyceną swoich usług;
• zmniejszona liczba inwestycji – zmniejszony dostęp do kredytów i niechęć przedsiębiorców do inwestycji;
• droższe i trudniej dostępne kredyty hipoteczne – jeśli jest wysoka inflacja, to banki zabezpieczają się wyższym wkładem własnym oraz większą marżą. Powoduje to spadek sprzedaży nieruchomości na kredyt;
• wyższe podatki – wyższa inflacja to wyższe podatki, ponieważ rząd z opóźnieniem dostosowuje wysokość podatków do aktualnej inflacji.

Jaka jest obecna inflacja w Polsce?

W maju inflacja w Polsce sięgała powyżej 5%. Jest to jedna z najwyższych inflacji w Unii Europejskiej. Wśród ekonomistów trwa spór, czy jest to sytuacja przejściowa (związana z otwarciem gospodarki), czy trwała.

Ekonomiści z PKO BP są zdania, że inflacja będzie się utrzymywać na wysokim poziomie przez długi czas. Ich zdaniem do końca roku będzie wynosić około 5%. Jak oceniają analitycy ekonomiczni, inflacja jest podbijania przez wzrost cen ropy na świecie.

Natomiast ekonomiści z Pekao uważają, że duże znaczenie dla inflacji będzie miała majowa podwyżka cen u głównego dostawcy gazu – PGNiG oraz m.in. czerwcowy wzrost opłat u jednego z operatorów sieci komórkowej.

Inflacja znacznie powyżej celu NBP

Obecna wysokość inflacji znajduje się znacznie powyżej celu założonego przez NBP. Choć wielu członków Rady Polityki Pieniężnej zapewniało o przejściowym charakterze inflacji, to tak nie jest. Inflacja stale rośnie. W kwietniu wysokość inflacji wynosiła 4,3%, a w maju 5,1%. Członek RPP Eugeniusz Gantar w jednej ze swoich wypowiedzi stwierdził, że inflacja w Polsce będzie oscylować w okolicy 5%.

Fot. główna: Deedster/pixabay.com